آموزش استفاده از انواع قلم موهای زبر و نرم نقاشی

نویسنده: ایکاروس، تاریخ انتشار: سه شنبه، ۱۱ شهریور ۱۳۹۹

آشنایی با انواع قلم موهای نقاشی، و انتخاب صحیح مبنی بر کارایی هر کدام از آنها، موضوع مورد بحث ما در این مقاله میباشد. انتخاب قلم موی مناسب موجب تسهیل در کار نقاشی شده و سرعت به انجام رساندن کار را بالا خواهد برد. از طرف دیگر عدم استفاده از قلم موی مناسب باعث هدر رفتن رنگهای پر ارزش و گرانقیمت ما خواهد شد. ممکن است سئوالات فراوانی در باره نحوه بکارگیری قلم موها برای هرکدام از ما پیش آمده باشد. مثلا برای رنگ اکلریک از چه نوع قلم مویی استفاده نماییم؟ برای رنگ روغن چه فرمی از قلم مو مناسب می باشد؟ و سوال های دیگری از این دست. در این مقاله سعی می کنیم به نکاتی بپردازیم که به این سئوالها و سئوالات دیگری که پیرامون استفاده از قلم مو ها وجود دارد و هر هنرمند نقاشی باید از آنها آگاه باشد، پاسخ دهیم.

در ابتدا بد نیست بدانیم که اولین قلم موها از موی حیوانات ساخته می شد. موی حیوانات را به صورت دسته ای، به انتهای یک چوب باریک و گرد می بستند. لئوناردو داوینچی و نقاشان هم عصر او از این نوع قلم موها استفاده می کردند. همینطور در دوره های پس از لئوناردو نیز نقاشانی مانند رامبراند، ورمیر و بسیاری از نقاشان غربی از همین نوع قلم مو ها استفاده می کردند و این روند تا قرن نوزدهم میلادی ادامه داشت.


قلم موی نقاشی

قلم موی نقاشی

اما پس از قرن نوزدهم میلادی و با ابداع بست های فلزی، انقلابی در تولید انواع قلم مو پدید آمد. این بست ها در انتهای دسته قلم مو قرار می گیرند و موهای قلم را به حالت پرس شده و به شکل و حالتی مرتب به دسته قلم مو متصل می کنند. این اختراع باعث شد که قلم موها در انواع مختلف و با برندهای گوناگون توسط شرکتهای تولید کننده آنها به بازار عرضه شود و در اختیار هنرمندان قرار گیرد. این بست ها در انواع و شکل های مختلفی تولید می شود و همین بستها هستند که تعیین کننده شکل قلم مو می باشند. مثلا بستهای تخت منجر به بوجود آمدن قلم موهای تخت شدند که این قلم موها توسط امپرسیونیسم ها مورد استقبال قرار گرفته و تا امروز نیز در استودیو های هنری مورد استفاده قرار می گیرد.

امروزه قلم موهای مدرن به اشکال مختلف و برندهای گوناگون در بازار وجود دارند و هر هنرمند نقاش بسته به نیاز خود یکی از انواع آن را انتخاب می نماید. میتوان قلم مو ها را به دو نوع کلی نرم و زبر تقسیم نمود.


قلم موی نرم

این نوع از قلم مو، آثر رنگی بسیار نرم و صافی را ایجاد می نماید. برای کارهای ساخت و ساز، لایه های بالایی نقاشی، بلندیگ و گلیز کردن بسیار مناسب می باشد. همچنین در نقاشی هایی که از جزء به کل آغاز می شوند و همینطور برای آثار فوتورئال و هایپر رئال می توان از این قلم مو از ابتدای کار استفاده کرد. توجه داشته باشید که رنگی که برای کار با این قلم مو تهیه می شود نمی بایست بسیار غلیظ و سفت باشد و این قلم مو برای رنگ گذاری هایی با لایه های ضخیم و سنگین مناسب نیست. همینطور باید توجه کرد که اصولا این نوع از قلم مو برای روش خیس در خیس (آلاپریما) انتخاب مناسبی به حساب نمی آید.


انواع قلم مو: قلم موهای نرم

انواع قلم مو: قلم موهای نرم


این گروه از قلم مو همچنین برای کارهای ظریف و ساخت و سازهایی با لایه های حساس مثلا ساختن بافت پوست و نقاشی موها انتخابی مناسب و ایده آل به حساب می آید. همچنین برای ترسیم خطوط ظریف و باریک نیز ابزاری مناسب به شمار می آیند.


قلم موی زبر

همانطور که از اسم این قلم مو پیداست این دسته دارای موهای زبر و خشن می باشند. این قلم ها برای لایه گذاری های ضخیم و رنگهای سفت و پر حجم، انتخابی مناسب است. به بیان دیگر برای خلق آثاری با تکنیک ایمپستو و همینطور آلاپریما و رنگ گذاری های سنگین، مناسب میباشد. هنرمند نقاش می بایست به این نکته توجه داشته باشد که اولا در بسیاری از موارد رد این قلم در رنگ گذاری و اثر هنری بر جای خواهد ماند. ثانیا نوعی بافت در تماس با این قلم مو و پیگمنتهای رنگی نیز در ساپورت باقی خواهد ماند. از این روی این ابزار به هیچ عنوان ابزار مناسبی برای ساخت و ساز و بلندینگ به حساب نمی آید. نکته دیگری که در هنگام استفاده از این قلم موها باید در نظر داشته باشید این است که رنگهای رقیق برای این نوع از قلم مو مناسب نیست زیرا خراشهای نامناسب و ناخواسته ای را در سطح کار ایجاد خواهد کرد.


انواع قلم مو: قلم موهای زبر

انواع قلم مو: قلم موهای زبر


از نظر شکل ظاهری و کارایی آنها، انواع مختلفی از قلم مو ها وجود دارد که برخی از اقسام آنها را معرفی مینماییم.


قلم موی سر تخت

این نوع یکی از متداول ترین و پر کاربرد ترین قلم موها می باشد که در تکنیکها و انواع مختلف نقاشی استفاده گسترده ای دارد. سر تخت ها نیز اشکال متنوعی را دارا می باشند. به این صورت که برخی دارای لبه های تیز بوده و بعضی دیگر از آنها حالت پر تر و قطور تری را دارند. توجه داشته باشید که در بسیاری مواقع افراد، قلم موهای سر تخت با قلم موهای پهن (wash brush) اشتباه میگیرند. اما این دو از یکدیگر کاملا متفاوت می باشند. قلم موهای پهن برای زیر رنگ و سطوح گسترده مناسب هستند و برای کارهای ظریف و جزییات کاربرد ندارند.


قلم موی سر تخت

قلم موی سر تخت


یکی از مزایای این قلم مو قابلیت پوشش دادن سطح در مقیاس گسترده و بسیار منظم می باشد. از این رو برای پر کردن فضاهای بزرگ انتخاب کارآمد و مناسبی است. کنترل این قلم مو به واسطه لبه های پهنی که دارد نسبت به مدلهای دیگر ساده تر و کار نهایی نیز با استفاده از آن تمیز تر و یکدست تر در می آید. به نوعی این قلم مو همه کاره به حساب می آید. برای مثال اگر شما آنرا در جهت عمودی به حرکت در آورید نتیجه سطوح پهن و یک دست رنگ خواهد بود. اما اگر آنرا به صورت افقی حرکت دهید حاصل کار خطوط تیز و مستقیم می باشد، زیرا این ابزار دارای لبه های تیز و ظریفی است. بنابراین از این مدل می توان برای بسیاری از مقاصد کمک گرفت.


قلم موی زبان گربه ای

این نوع کاربردهای بسیاری در انواع مختلف نقاشی را دارا می باشد. در دسته قلم موهای تخت قرار میگیرد با این تفاوت که سر آن به صورت گرد تراش خورده است. گوشه های تراش خورده این قلم مو شکلی هلالی را به آن می بخشد. به دلیل فرم ایده آل آن استفاده از این ابزار بسیار وسیع می باشد. سر هلالی، رنگ را به سهولت و بسیار مناسب بر روی سطح ساپورت پخش می نماید. بنابراین برای کارهای ظریف و رنگ گذاری بر روی لبه های تیز بسیار مناسب است. شکل بیضی قسمت انتهایی باعث جذب حجم زیادی از رنگ می گردد که همین امر امکان کار طولانی تر را برای نقاش فراهم آورده و از برداشتن پی در پی رنگ از روی پالت جلوگیری می شود. همین امر منجر به تمرکز بیشتر هنرمند نقاش در کار خواهد شد. نکته مثبت دیگر این است که زمانی که به رنگ آغشته می گردد موهای آن به حالت پخش و نامرتب در نمی آید و انسجام و نظم خود را حفظ می کند.


قلم موی زبان گربه ای

قلم موی زبان گربه ای


به دلیل ظریف بودن، از این قلم مو می توان برای گلیز کردن و بلند belend کردن استفاده نمود. همینطور می تواند وسیله مناسبی برای خلق نقاشی هایی که به ظرافت و نرمی نیاز دارند، باشد. برای مثال می توان از آن در نقاشی برگها و همینطور فیگورهای ظریف استفاده کرد. از طرف دیگر شستشوی این قلم مو به واسطه فرم آن بسیار ساده و سریع می باشد.


قلم مو های گرد

این نوع برای خط گذاری های قطور و نازک مناسب می باشد. ازطرفی برای پر کردن فضاهای خالی که نیازمند حرکات ظریف و سریع هستند نیز کاربرد خوبی دارد. باید توجه داشته باشید که برای استفاده بهتر از این قلم مو می بایست رنگ شما تا حدی رقیق باشد، چون قدرت پخش کنندگی آن نسبت به مدلهای دیگر کمتر است. سایزهای این مدل به طور کل نسبت به مدلهای زاویه دار کوچکتر هستند و برای ایجاد جزییات نقاشی مورد استفاده قرار می گیرند. بنابراین توجه داشته باشید که قلم موهای گرد برای آغاز یک نقاشی انتخاب مناسبی به حساب نمی آیند. دسته این قلم موها نسبت به انواع دیگر غالبا کوتاه تر هستند. کاربرد این قلم مو در حالت خشک و خیس آن تا حدی متفاوت است، به طوری که در حالت خیس شما می توانید از نوک نیز آن برای به وجود آوردن خطوط تیز استفاده نمایید و در حالت خشک برای محو کردن جزییات کوچک ابزار مناسبی به حساب می آید.


قلم موی سر گرد

قلم موی سر گرد


قلم مو های سر تیز

این نوع از قلم مو نوک بسیار تیز، باریک و ظریفی دارد. از این قلم مو برای طراحی خطوط پیچیده و جزییات بسیار دقیق استفاده میشود. با توجه به نوک تیز و ظریف آن، برای طراحی حروف نیز مناسب است، بنابراین می توان آنرا با متریال مرکب نیز استفاده کرد. اما باید توجه کنید که این ابزار به هیچ عنوان برای رنگهای غلیظ مناسب نیست و اگر در نظر دارید از آن برای رنگهای غلیظ و سنگین استفاده کنید می بایست در ابتدا رنگ خود را با کمی روغن رقیق نمایید. نکته بعدی اینکه این قلم مو برای بلندینگ و گلیز انتخاب خوبی به شمار نمی آید.

قلم مو های نوک تیز

قلم مو های نوک تیز


قلم مو های نوک تیز با توجه به موهای بلندی که دارند حجم قابل توجهی از رنگ را در خود نگه می دارند و همین خصوصیت باعث میشود که تنها با یک بار برداشتن رنگ از روی پالت بتوانید چندین بار از آن در سطوح مختلف کار استفاده نمایید. بسیاری از هنرمندان برای امضای اثر هنری خود از این قلم مو استفاده می نمایند.


قلم موهای زاویه دار (سر کج)

قلم موهای سر کج که در گاهی موارد به آنها قلم موهای شمشیری نیز گفته می شود از زیر مجموعه قلم موهای سر تخت می باشند. دلیل نلم گذاری آنها به این اسم نوک مورب و تیز آنها می باشد. نوک برش خورده و تیز آنها خط گذاری و زاویه گذاری را در قسمت های حساس و کوچک ساده تر می نماید. آنها همچنین برای قسمتهای منحنی نقاشی کارایی خوبی دارند. خطوطی که با این نوع از قلم مو ترسیم می شوند به شدت تیز می باشند. همچنین شما میتوانید با زاویه دادن به لبه آن، خطوط قطورتری را ترسیم نمایید. این قلم مو برای تکنیک نقاشی خط، ابزار مناسبی به شمار می آید و همینطور می توان از آن برای ترسیم شاخه های درختان نیز استفاده کرد.


قلم موهای زاویه دار

قلم موهای زاویه دار


قلم موهای رنگ روشن

این نوع از قلم موها شبیه قلم موهای تخت هستند با این تفاوت که موهای کوتاهتری دارند. این خاصیت این امکان را به آن میدهد که تبدیل به یک ابزار قابل کنترل تر شده و بتوان با آن، تاش های کوتاه تری را ایجاد کرد. این قلم موها در دسته بندی قلم موهای زبر قرار می گیرند و برای نقاشی لایه ای و حتی آلاپریما مناسب نیستند. در نقاشی لایه ای این قلم مو ها ظرافت لازم را برای رنگ گذاری ندارند و در متد آلاپیرما به واسطه خیس بودن لایه زیرین این قلم مو آنرا خدشه دار کرده و حتی ممکن است رنگ را بردارد. این ابزار بیشتر مناسب آثار آبستره و همینطور نقاشی هایی با رنگهای سنگین می باشد، لکن به شرطی که لایه زیرین آن تا حد زیادی خشک شده باشد. رنگ موهای این قلم مو غالبا روشن و یا حتی سفید می باشد و به همین دلیل این اسم را برای این ابزار در نظر گرفته اند.


قلم موی رنگ روشن

قلم موی رنگ روشن


قلم موی محو کن

این نوع از قلم مو برای گذاشتن لایه های نازک رنگ در قسمت های پهن کاربرد دارد. همینطور از آن برای نرم کردن حاشیه ها و محو کردن خطوط استفاده می شود. در نقاشی آبرنگ از این قلم مو برای برداشتن آب اضافه از روی کار استفاده می شود. همینطور برای ایجاد بافتهای دورانی می توان از این ابزار استفاده کرد. از این قلم مو بدون برداشتن رنگ و با کشیدن آن بر روی رنگهای خیس نیز می توان استفاده کرد. این کار باعث هماهنگ شدن رنگها شده و در اصطلاح مرزهای بین رنگها را محو خواهد کرد. توجه داشته باشید که شستن این قلم مو به واسطه موهای نرم و متراکمی که دارد کار دشواری می باشد و اگر مقداری رنگ خصوصا در قسمت نوک آن باقی مانده و خشک شود این قلم مو به طور کامل کارایی خود را از دست خواهد داد. زیرا بزرگترین امتیاز این نوع از قلم نرم بودن و مرتب بودن موهای آن می باشد.


قلم موی محو کن

قلم موی محو کن


در قسمت پایانی این مقاله به توضیحاتی کلی در مورد انتخاب مناسب قلم مو برای متریالهای رنگ روغن، اکلریک و آبرنگ خواهیم پرداخت.

بسته به اینکه شما چه تکنیکی را برای خلق اثر هنری در رنگ روغن، مد نظر قرار می دهید نوع قلم موی شما نیز تغییر خواهد کرد. برای مثال در تکنیک آلاپریما استفاده از قلم موهای نرم انتخاب صحیحی نمی باشد. زیرا قلم موی نرم توان و قابلیت برداشت لایه های ضخیم رنگی را ندارد و اگر هم با این قلم مو مقدار زیادی رنگ را بردارید، در هنگام رنگ گذاری، رنگها به قسمت انتهایی قلم مو رفته و باعث کثیف شدن و بی نظمی در رنگ گذاری خواهد شد. از طرف دیگر کار با این نوع قلم مو در سبک آلاپریما منجر به فرسایش و آسیب سریع این قلم مو خواهد شد. برای کار در سبک آلاپریما قلم موهای درجه زبر مناسب می باشند، زیرا این نوع از قلم مو برای رنگهای ضخیم قابلیت مناسبی دارد.

اما برای تکنیکهای رئالیستی برای زیر کار بهتر است که از قلم موهای درجه زبر استفاده کرده و برای لایه های بالایی از قلم مو های نرم تر بهره ببرید. به بیان دیگر قلم موهای نرم برای بخش لایه گذاری مناسب تر می باشند و همینطور در گلیز و بلندینگ ابزاری مناسب به حساب می آیند.

برای تکنیکهای هایپر رئال و فوتو رئالیستی به شرط تجربه کافی می توان به صورت مستقیم و در دست اول از قلم موهای نرم استفده کرده و و با تکنیک جز به کل کار را پیش برد. توجه داشته باشید که این تکنیک تکنیکی دشوار و پیچیده می باشد و به هیچ عنوان مناسب افراد مبتدی نیست. اگر شخص مبتدی تمایل به استفاده از این تکنیک داشته باشد می بایست کار را زیر نظر یک فرد با تجربه پیگیری کند.

اما برای رنگ اکلریک نیز با کمی تفاوت قوانین رنگ روغن صادق است. در رنگ اکلریک به دلیل خشک شدن سریع رنگ، نمی توان مراحل گلیز و بلندینگ را مانند رنگ روغن به انجام رسانید. بنابراین پس از اتمام لایه های زیرین با قلم موهای نیمه زبر و تخت، برای قرار دادن جزییات و لایه های بالایی می بایست از قلم موهای نوک نیز و گرد و با استفاده از رنگهای رقیق شده جزییات را وارد کرد.

آخرین بخش از معرفی قلم مو مربوط به قلم موهای مناسب برای آبرنگ می باشد. توجه داشته باشید که به طور کل متریال آبرنگ گرانقیمت و تکنیک آن نیز تکنیک نسبتا محدود (نسبت به رنگ روغن) و دشواری می باشد. قلم موهای این متریال نیز قیمت بالایی دارند. به دلیل اینکه آبرنگ معمولا بر روی کاغذ خیس کار میشود شما می بایست قلم مویی را انتخاب کنید که از انعطاف کافی برخوردار باشد بطوریکه زمانی که شما قلم را بر روی سطح ساپورت می کشید قلم مو خم شده و به ساپورت فشار وارد ننماید. از طرفی می بایست قابلیت جذب مناسب آب و رنگدانه ها را داشته باشد. بهترین نوع قلم موی آب رنگ، از موی دم نوعی سمور ساخته می شود که در شمال آسیا زندگی میکند. این سمور در منطقه ای به نام کولینسکی در سیبری زندگی میکند. شرایط جوی این منطقه به گونه ای است که باعث می شود موی بدن حیوان در عین محکم بودن انعطاف پذیر نیز باشد. این قلم موها در صورت نگهداری صحیح تا سالها سالم باقی می ماند و میتوان از آنها استفاده کرد. توجه کنید که این قلم موها در لول آرتیست قرار داشته و قیمت بالایی دارند.


قلم موی آبرنگ وینزور موی سمور کولینسکی

قلم موی آبرنگ وینزور موی سمور کولینسکی


ترجمه، گرد آوری و تهیه مطالب: جواد اکبر زاده



دیدار - دریچه ای به کلاسهای اخیر

نگاه مختصری به آنچه که اخیرا در کلاسهای حضوری گذشته است.
فیلمهای کوتاه از کارهای در حال انجامی که در آموزشگاه نقاشی ایکاروس و توسط هنرجویان سیاوش مهویس صورت گرفته است.

نقاشی های ما با شما سخن میگویند

اثری از هنرمند آموزشگاه مرتضی طاهری

اثری از هنرمند آموزشگاه لیدا سماک

اثری از هنرمند آموزشگاه مریم انصاری

 

کلاسهای ایکاروس

دیـــدگـــاه

  Alireza237

زمان: چهارشنبه، ۱۶ تیر ۱۴۰۰ | ۱۶:۱۲:۱۳

قلم مو چه مارکی تهیه کنیم؟ قلم مو های ایرانی مناسب هستن برا شروع؟

↩ پاسخ به پیام

  مدیر

زمان: پنجشنبه، ۱۷ تیر ۱۴۰۰ | ۲۲:۲۶:۴۸

قلم موهای ایرانی (در حقیقت چینی) نسبتا قلم موهای خوبی هستند. برندهایی مانند پارس آرت و آرین و ره آورد

↩ پاسخ به پیام

  محمد

زمان: چهارشنبه، ۲۱ مهر ۱۴۰۰ | ۱۵:۵۱:۳۳

سلام ،،،،،، بسیار عالیییییی ،،،،،سپاس

↩ پاسخ به پیام

  Umay

زمان: چهارشنبه، ۹ شهریور ۱۴۰۱ | ۱۱:۵۷:۵۶

عاااالی، دوغرودان ساغولون. ممنون از زحمات

↩ پاسخ به پیام

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

بخش‌های مورد نیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

ارسال نظرات



🎭 روز شمار هنری
امروز ۲۰۲۴/۰۳/۲۹ میلادی برابر با جمعه، ۱۰ فروردین ۱۴۰۳هجری شمسی که مصادف میباشد با سالروز تولد دورا کرینگتون، نقاش انگلیسی

دورا کرینگتون، نقاش انگلیسی

 ادامه مطلب 

©اکیداً از مراجعه حضوری از ساعت ۱۶ به بعد خودداری نمایید             کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت محفوظ و متعلق به آموزشگاه نقاشی ایکاروس میباشد - 2024-2009