هنر طراحی گرافیک

نویسنده: ایکاروس، تاریخ انتشار: دوشنبه ۷ مهر ۱۳۹۷

طراحی گرافیک نوعی ارتباط بصری و کاربردی با استفاده از ابزارهایی مانند تایپوگرافی، عکاسی و یا تصویر سازی می باشد. این رشته می تواند زیر مجموعه رشته ارتباط تصویری و یا طراحی بصری نیز قرار گیرد. منظور از ارتباط تصویری ساختن نوعی زبان برای برقراری ارتباط بین یک مقصد و مبدا می باشد. معمولا زبانهای بصری از قبیل نقاشی و یا گرافیک را می توان زبانهایی بین المللی اتلاق کرد. زیرا این قبیل زبانهای ارتباطی قادر به رساندن پیام و تاثیر گذاری در جامعه فارغ از مرزهای جغرافیایی و یا نوع گویش جامعه مورد نظر می باشند. یک طراح گرافیست با استفاده از ترکیب عکس، سَمبلها و گاها متن دست به تولید یک پیام برای هدفی مشخص می زند. آنها از ابزاری مانند تایپوگرافی، هنرهای بصری و صفحه آرایی برای ایجاد یک ترکیب بندی بصری استفاده می کنند. در دل هنر گرافیک رشته دیگری به نام طراحی لوگو نیز وجود دارد. این هنر بصری اهدافی از قبیل طراحی آرم های تجاری و یا لوگوهایی مخصوص تبلیغات و یا طراحی و اجرای نشان های شرکت های بازرگانی، صنعتی و یا تجاری می باشد. از دیگر زیرشاخه های طراحی گرافیک می توان به طراحی و ویرایش مجلات و روزنامه ها و کتب، گرافیک محیطی، تبلیغات، طراحی صفحات وب و بسته بندی محصولات و جعبه سازی اشاره نمود.

اصطلاح طراحی گرافیک توسط ویلیام آدیسون دیوجین در سال 1922 ابداع شد. اما به واقع این هنر بسیار قدیمی تر از این تاریخ می باشد و در غارهای لاسکو و ستون تروژان می توان نشانه هایی از آن را مشاهده کرد. همینطور در دست نوشته های قرون وسطی در اروپا نیز نشانه هایی از هنر صفحه آرایی و گرافیک بچشم میخورد. همینطور اگر بخواهیم به جلوتر نظر کنیم در خیابان گینزا در توکیو (اولین خیابان به سبک غربی در ژاپن) با لامپهای نئون نوعی گرافیک محیطی قابل مشاهده بوده است.

همینطور در تمدن بابل بر روی دیوارهای بناها به نوشته هایی برخورد می کنیم که در آنها اثراتی از صفحه آرایی به چشم می خورد. در این نوشته ها اسامی برخی از افراد حکومتی حظور دارد، که این موضوع را میتوان اولین اعلان تبلیغاتی سیاسی به شمار آورد. مثال بارز تر برای هنر گرافیک می تواند تمدن مصریان باستان باشد، آنها برای ارتباط، خط هیروگلیف را اختراع کردند که مجموعه ای از نمادها و سمبل های گوناگون بود. یکی از مثالهای بسیار بارز برای این موضوع سنگ روزتا می باشد که توسط مهندسهای ناپلئون کشف شد.

این سنگ نوشته تبلیغاتی برای رهبر آن دوران مصر حک شده است. همچنین مصریان باستان پاپیروس را ابداع کردند که در آن به تبلیغات و طراحی نشانهای خاصی در جهت ارائه پیامی خاص پرداخته می شد. همینطور در طول دوران تاریک اروپا بین سالهای 500 تا 1450 میلادی دست نوشته های خاصی از راهبان باقی مانده که دارای درون مایه های گرافیکی می باشند. لازم به ذکر می باشد که در هر دوتاریخ اعم از تاریخ دوران باستان و همینطور عصر جدید در این رشته هنری مرزهای بین هنرهای زیبا و تبلیغات، به طور کل در هم آمیخته و به نوعی از میان رفته است. به همین دلیل می باشد که برخی گرافیک را نه فقط صرفا هنر بلکه نوعی تجارت نیز به شمار می آوردند. یک گرافیست با فاکتورهای گوناگونی از قبیل زبان، تئوری های مختلف (بسته به نوع کاری که به تبلیغ یا معرفی آن می پردازد) و اشکال و عکسهای متنوع و گوناگون سروکار دارد. به طور کل هدف نهایی یک گرافیست (نوع تجاری آن) معرفی مناسب یک محصول و ارتقاء سطح فروش آن می باشد، به بیانی دیگر یک اثر گرافیکی معمولا باید بتواند در مدت زمان کوتاه و با زبان بصری مناسب به ارتباط با مخاطب خود بپردازد.

یکی از مهمترین خاستگاه های هنر گرافیک مدرن آمریکا می باشد، این هنر در آمریکا با بنجامین فرانکلین و با روزنامه او به نام روزنامه پنسلوانیا آغاز شد. هدف این روزنامه تاثیرات اجتماعی و تبلیغات آراء وی و کتابهای او بود. به وسیله این روزنامه و هنر مناسب گرافیک، وی توانست شهرت و قدرت زیادی در ایالات متحده در سال های 1730 به دست آورد.

اما این هنر رابطه بسیار مستقیمی با صنعت چاپ دارد. بنابراین لازم و ضروری می نماید که شرح کوتاهی نیز در زمینه چاپ و ارتباط آن با این هنر نیز از نظر خواننده بگذرد. در سالهای 618 تا 907 در امپراطوری تانگ در چین با استفاده از مکعب های چوبی دست به چاپ المانهای گرافیکی بر روی پارچه و کمی بعد تر چاپ متون بودا زدند. اما در سال 1448 جان گوتنبرگ رسما صنعت چاپ را اختراع کرد و بدین صورت چاپ حالت تجاری و عمومی به خود گرفت، این اتفاق تحول عظیمی را نیز در هنر گرافیک ایجاد کرد.

این هنر کم کم با مصرف گرایی وسعت بیشتری گرفت، دلیل این موضوع تولید محصولات مصرفی در مقیاس بسیار بالا و به طور طبیعی نیاز به تبلیغات و معرفی این محصولات بود. همین رویدادها باعث بروز انتقادهایی از گرایش بیش از حد هنر به مصرف گرایی و مادی گرایی شد، این امر موجب به وجود آمدن همایش هایی در اعتراض به این امر شد. یکی از اولین آنها در سال 1964توسط کن گرلند برگزار شد. این مانیفستها در اعتراض به مصرف گرایی و گرایش هنر گرافیک به پول سازی و همینطور تبلیغ مصرف گرایی بود.

یکی دیگر از وظایف یک هنرمند گرافیست برند سازی می باشد، برند سازی امروزه یکی از مهمترین اصول تجارت می باشد و از اهمیت بسیاری در کسب درآمد و پیشرفت یک مارک تجاری محسوب میگردد. معمولا در گروهای تبلیغات حرفه ای یک تیم برندسازی وجود دارد و یک گرافیست نیز عضوی از این تیم می باشد، اما در پروژه های کوچک تر ممکن است خود گرافیست در کنار امور دیگر کار برند سازی را نیز به تنهایی بر عهده داشته باشد. این هنر در بسیاری از موارد با صنعت تفریحات نیز عجین می شود، و یا برای طراحی تابلوها و سر در مغازه ها نیز از این هنر استفاده می گردد. از دیگر امور مربوط به این رشته طراحی پوسترهای فیلم، جلد برای محصولات دی وی دی یا سی دی، و به طور کلی کار در صنعت فیلمسازی نیز می باشد.

ابزارهای سنتی و کلاسیک هنر گرافیک انواع مدادها، پاستل، کاغذهای مختلف، و ... می باشند. اما با پیشرفت تکنولوژی قاعدتا این هنر نیز دستخوش تغییر و تحول شده و نرم افزارهای دیجیتال و کامپیوتری موجب تغییر و تحولاتی در این هنر شدند. در سال 1980 نرم افزارهای گرافیکی متولد شدند و کار را برای طراحان سریع تر و ساده تر کردند اما همچنان استفاده از روش های سنتی ارزش و جایگاه خود را در میان این هنرمندان حفظ کرده اند. اما اکثر طراحان به این نکته که کامپیوتر خلاقیت نمی آورد اذعان دارند و کامپیوتر را صرافا یک وسیله مانند ابزار دیگر در جهت تسهیل و پیشرفت کار می دانند. اکثر هنرمندان گرافیست روش ترکیبی (ترکیبی از روش دستی و کامپیوتر) را برای کار ترجیح میدهند. تقریبا تمام نرم افزارهای پر کاربرد در این هنر از استانداردهایی که در دهه 1990 میلادی تهیه شد پیروی می کنند. این استانداردها توسط متخصصان کامپیوتر و طراحان گرافیست در کنار هم تهیه شد. نرم افزارهای ایلوستریتور و فوتوشاپ دو عدد از مهمترین و پرکاربردترین نرم افزارهای گرافیکی می باشند. نرم افزارهای گرافیکی به دو دسته کلی نرم افزارهای شطرنجی (پیکسلی) و برداری تقسیم می شوند. روش برداری روشی در تولید و ذخیره فایل‌های تصویری کامپیوتری است که در آن تصویر در قالب مجموعه‌ای از مشخصات هندسی نقاط، خط‌ها، منحنی‌ها و چندضلعی‌ها ذخیره می‌شود. واژه - بردار - در این کاربرد معنایی وسیع‌تر از یک خط راست دارد. تصاویر تعریف شده به کمک گرافیک برداری، از خطوط و منحنی‌هایی به نام بردار تشکیل شده‌اند که به صورت ریاضی تعریف می‌شوند. اجزای این تصاویر را می‌توان بدون از دست دادن کیفیت به راحتی جا به جا کرد و تغییر اندازه داد. این تصاویر مستقل از رزولوشن هستند و می‌توان آن‌ها را بزرگ و کوچک کرد و در هر رزولوشن بدون از دست دادن جزئیات و وضوح چاپ کرد. یکی از شناخته شده‌ترین فرمت‌های ذخیره فایل‌های گرافیک برداری، فرمت svg است. همچنین، قلم‌های TrueType نیز از گرافیک برداری استفاده می‌کنند.

اما دسته دوم یعنی گرافیک شطرنجی روشی است که به وسیله تقسیم کردن تصویر به چهارخانه‌های کوچک یا عناصر کوچک تصویر که پیکسل نام دارند ساخته می‌شود. پیکسل‌ها، محتوای اطلاعاتی مثل شفافیت و رنگ می‌باشند. هر جزء تصویر، یا شبکه می‌تواند شامل هزاران پیکسل باشد که هردر پایان همانطور که قبلا نیز ذکر آن گذشت گرافیک صرفا یک گرایش هنری نمی باشد و تخصص های بسیاری در کنار این هنر قرار دارند، یک گرافیست می بایست اطلاعات کافی و مناسبی از محیط اطراف خود و فرهنگ پیرامون آن در جهت تولید یک اثر با کارکرد قابل قبول را داشته باشد. به طوری که هنرمند گرافیست باید اطلاعات حداقلی از جامعه شناسی و آنتروپولوژی نیز در اختیار داشته باشد. تا به وسیله این اطلاعات و ابزار مناسب بتواند پیام مناسبی برای توده مردم تهیه و ارائه نماید. کدام دارای ارزش شماره‌ای مخصوص به خود است. بنابراین در این روش (گرافیک شطرنجی) هر پیکسل مربوط به یک بخش از تصویر می باشد و با ایجاد تغییر در آنها تصویر نیز دستخوش تغییر خواهد شد. گرافیک شطرنجی به وضوح تصویر وابستگی دارد، به این معنی این تصاویرنمیتوانند بدون از دست دادن کیفیت ظاهری به وضوح دلخواه خود دست یابند و افزایش مقیاس دهند. بدین معنی که اگر شما در اندازه یک تصویر تغییری ایجاد نمایید این تغییر در کیفیت تصویر نیز تاثیر گذار خواهد بود این ویژگی با قابلیت‌های گرافیک برداری در تضاد است.