سبک و نقاشی فوویسم

نویسنده: ایکاروس، تاریخ انتشار: سه شنبه، ۷ بهمن ۱۳۹۹

فوویسم یک سبک هنری می باشد که در قرن بیستم ظهور کرده و در دسته بندی جنبش های مدرنیسم قرار می گیرد. این سبک در نقاشی بروز و ظهور کرد و تاکید بر استفاده از رنگهای قوی در کار دارد. کلمه فوویسم به معنای جانور وحشی است. این نوع از رنگ گذاری تا حدی از سبک امپرسیونیسم الهام گرفته است و بر قواعد رنگ گذاری آن سبک وفادار مانده است. فوویسم در حدود سال 1904 آغاز شد و تا سالهای 1910 ادامه پیدا کرد. این جنبش عمر کوتاهی داشت و می توان گفت سالهای اوج آن در بین سال 1905 تا 1908 می باشد و تنها سه نمایشگاه رسمی برای آن برگزار شد. رهبران این جنبش آندره دورن و هنری ماتیس بودند.


یک نمونه از سبک فوویسم

یک نمونه از سبک فوویسم


علاوه بر این دو هنرمند از دیگر افراد مهم در این جنبش میتوان به لوئیس والتات، موریس دو ولامینک، رائول دوفی، آشیل -امیل اتون فریس، ژرژ آنری روئو، ژان متزینگر، کیس فان دُنگن و نقاش مشهور و از پایه گزاران جنبش کوبیسم ژرژ براک نام برد. سبک نقاشی فوویسم را می توان با ضربات خشن و وحشیانه قلمو و رنگهای بسیار تند آن شناخت. موضوع و نوع نقاشی در این سبک ساده سازی شده و تا حد زیادی نیز به طرف سبک انتزاعی پیش میرود. فوویسم را می توان به نوعی سبک پیش رفته تر و شدید تر ونگوگ به حساب آورد. همینطور می توان به نحوی آنرا دنباله سبک پست امپرسیونیسم نیز محسوب نمود. در عین حال این سبک تا حد زیادی نیز از نقاش مشهور پست امپرسیونیسم ژرژ- پیر سورا نیز تاثیر گرفته است. در سبک رنگ گذاری فوویسم تا حدی نیز می توان تاثیر سبک نقاشی پوینتیلیسم را نیز مشاهده کرد. اما اگر بخواهیم به دنبال کلید دیگری برای کشف دلائل به وجود آمدن این سبک بگردیم می توان به نقاش بزرگ پل سزان نیز اشاره نمود. همینطور در سبک رنگ گذاری در این جنبش می توان رد پای آثار پل گوگن را دید. این نقاش نیز در آثار خود از رنگ های اشباع استفاده می کرده است. گوگن در سال 1888 به نقاش دیگری به نام پل سروزیه گفته: در این درختان چه میبینی؟ آنها زرد هستند، خب! پس رنگ زرد بگذار. این سایه ها بیشتر آبی به نظر می رسند بنابراین اولترامارین خالص بگذار! این برگها قرمز هستند؟ ورمیلیمون بگذار! این گفته ها به واقع شنوده را به یاد رنگ گذاری فوویسم ها می اندازد. فوویسم تا حد زیادی نیز ما را به یاد سبک اکسپرسیونیسم می اندازد. هر دوی این سبکها از رنگهای خالص و ضرب قلمهای بی محابا استفاده می کردند. برخی از نقاشان فوویسم را می توان از اعضای ابتدایی جنبش آوانگارد به حساب آورد زیرا آنها بر روی هنر آفریقا متمرکز شده بودند و بر روی آن مطالعه می کردند. بسیاری از نقاشان فوویسم را می توان پایه ها و جزو پیشگامان سبک کوبیسم به حساب آورد.


یک اثر از آندره دورن

یک اثر از آندره دورن


گوستاو مورو یک معلم الهام بخش برای این جنبش بود. وی استاد جنجالی آکادمی پاریس و یک نقاش سبک سمبلیسم بود. گوستاو مورو در سالهای 1890، استاد نقاشانی چون ماتیس، هنری مانگوین، آلبر مارکه، ژرژ آنری روئو و چارلز کاموآ بود. از نظر منتقدین هنری، مورو تا قبل از به شهرت رسیدن ماتیس در سال 1904 رهبر فلسفی این گروه به حساب می آمد. ذهن فعال و تفکر گسترده مورو به همراه اصالت کار و همچنین توانایی وی در استفاده از رنگهای خالص منبع الهام بخش شاگردانش بود. ماتیس در مورد استاد خود این چنین می گوید: وی راه درست را به ما نشان نداد، بلکه ما را از راه اصلی خارج کرد. او خشنودی و رضایت از خود را در ما از بین برد. به هر حال شاگردان دیگر همچنان در گرد مورو بودند و او را تحسین می کردند، این همدلی با مرگ گوستاو مورو در سال 1898 به پایان رسید.

در سال 1896 ماتیس که یک هنرجوی ناشناخته بود به دیدار جان پیتر راسل، نقاش سبک امپرسیونیسم استرالیایی رفت. راسل در آن دوران در یک جزیره در منطقه برتانی سکونت داشت. ماتیس پیش از این هیچ اثری را از نقاشان امپرسیونیسم مشاهده نکرده بود. وی با دیدن نقاشی ها شوکه شد، به طوری که پس از ده روز آن منطقه را ترک کرد. ماتیس دلیل ترک گفتن راسل را اینگونه توضیح داد: دیگر تحمل نکردم! سال بعد ماتیس به عنوان شاگرد راسل به آن منطقه بازگشت، وی پالت خاکی و رنگهای تیره را رها کرد و به رنگهای روشن و درخشان امپرسیونیستها تمایل پیدا کرد. ماتیس در جایی می گوید: راسل معلم من بود و تئوری رنگ را به من آموخت. راسل یکی از دوستان نزدیک ونگوگ بوده و تا حد زیادی سبک و طرز کار ونگوگ را به ماتیس آموزش داد.


هنری ماتیس

هنری ماتیس


در سال 1901 موریس دو ولامینک برای اولین بار در یک نمایشگاه با یکی از آثار ونگوگ از نزدیک روبرو شد. وی بعد از دیدن نقاشی او گفت من ونگوگ را حتی از پدرم هم بیشتر دوست می دارم. وی بعد از این اتفاق شروع به کار با یک متد جدید کرد. موریس تیوب رنگ را مستقیما بر روی بوم قرار میداد و رنگ را به واسطه تیوب جای گذاری می کرد. در کنار نمایش آثار هنرمندان آوانگارد یک نمایشگاه در سال 1904 برای قدردانی از هنرمندان بدوی فرانسوی قبل از رنسانس برپا شد. این نمایشگاه بر روی یاران حلقه فوویسم تاثیر گذاشت، دیگر عنصری که بر روی فوویست ها تاثیر گذار بود آثار هنری آفریقایی و مجسمه های آنها بود. اولین تاثیر از این عناصر را ولامینک و ماتیس در مجموعه کارهای خود به نمایش گذاشتند.


یک اثر از ولامینک

یک اثر از ولامینک


اما همانطور که گفتیم یکی از مهمترین چهره های این سبک آندره دورن می باشد. باید گفت که بین آثار اعضای فوویسم میتوان تفاوتهایی را مشاهده کرد. سبک دورن را می توان جایی مابین کارهای ماتیس و ولامینک قرار داد. به بیان دیگر آثار وی نه به اندازه کارهای ولامینک بی پروا و پر تحرک بود و نه به اندازه کارهای ماتیس کنترل شده. او به صورت متناوب و در سال 1900 با ولامینک در نزدیکی پاریس کار کرده بود. دورن در تابستان 1905 با ماتیس ملاقات کرد.

بسیاری از خصوصیات سبک فوویسم برای اولین باد در نعمت، آرامش و خوشی اثر هنری ماتیس بروز و ظهور کرد. وی هنگام اجرای این نقاشی (تابستان 1904) در منطقه سن-تروپه فرانسه به همراه پل ویکتور ژولس سینیاک و هنری ادموند کراس به سر می برد. ماتیس و حلقه پیرامون وی در سال 1905 نمایشگاهی را در سالن پاییز پاریس برگزار نمودند. پس از دیدن رنگهای برچسته و جسورانه آنها در این نمایشگاه یک منتقد هنری به نام لوئیس واکسل به هدف تحقیر این آثار آنها را فوو (جانوران وحشی) خطاب کرد. این نام بعدها تبدیل به عنوان رسمی این سبک شد. در همان سالن اثر آنری ژولین فِلیکس روسو (هانری روسو) به نمایش درآمده بود، وی جزو نقاشان حقله ماتیس نبود اما اثر صحنه جنگل به همراه شیر که به تصویر کشیده بود نزدیک اثر ماتیس به نمایش درآمده بود. شاید همین امر نیز بر روی واکسل تاثیر گذاشته و وی را تحریک به استفاده از این نام کرده بود.


انری از هانری روسو

انری از هانری روسو


نظر واکسل در اکتبر 1905 در جیل بالس که یک روزنامه بود به چاپ رسید. و این عبارت به وسیله این روزنامه در تمام جامعه پخش شد. این جنبش و تصویر آن در حد نسبتا وسیعی مورد انتقاد و محکومیت قرار گرفت. یک منتقد هنری مشهور دیگر به نام کامیل ماکلر نوشت: یک ظرف رنگ به صورت جامعه پرتاب شده! اما در کنار این نقد های منفی آثار آنها بازخورد های مثبتی را نیز در پی داشت. یکی از نقاشی هایی که بسیار مورد توجه قرار گرفت نقاشی از ماتیس بود که همسر وی را با کلاه نشان می دهد. این اثر توسط گرترود و لئو استاین خریداری شد. فروش این اثر تاثیر بسیار عمیق و مثبتی بر روی ماتیس داشت و همینطور به فضای بی روح نمایشگاه آنها جان بخشید. به دنبال نمایشگاه سالن پاییز نمایشگاه دیگری دو سال بعد و در سال 1906 برگزار شد. این نمایشگاه در سالن هنرمندان مستقل پاریس اجرا شد. در واقع این نمایشگاه اولین نمایشگاهی بود که تمام اعضای حلقه فوویسم در کنار هم در آن شرکت می کردند. پایه و ستون اصلی این نمایشگاه اثر نعمت، آرامش و خوشی اثر هنری ماتیس بود. منتقدین از تخت بودن اثر، رنگهای روشن، التقاطی (لتقاطی = دربردارنده ی عناصر مختلفی از آرا ، عقاید ، و روش ها ، یا آمیزه ای از چند روش یا مکتب) بودن آن و تکنیکهای مختلط در آن وحشت کردند. ترکیب بندی مثلث گونه این اثر ارتباط تنگاتنگ با نقاشی تن‌شویان بزرگ پل سزان داشت.


روبر دولونه

روبر دولونه


سومین نمایشگاه فوویستها در سالن پاییز و در سال 1906 برگزار شد. این نمایشگاه از ششم اکتبر تا پانزدهم نوامبر ادامه داشت. در این نمایشگاه روبر دولونه یک پرتره به نمایش گذاشت. همینطور ماتیس نیز در این نمایشگاه شرکت نمود. این آثار شامل دو نقاشی طبیعت بیجان و یک اثر به نام دختر کتاب خوان را به نمایش گذاشت.


دختر کتاب خوان

دختر کتاب خوان


هنری ماتیس طبیعت بیجان

هنری ماتیس طبیعت بیجان


رابرت آنتوان پینچون، اثر سنت اتین دو رووره را به نمایش گذاشت که اکنون در موزه لوور نگهداری میشود. این نقاشی کاملا به سبک فوویسم به تصویر کشیده شده است و از رنگهای زرد روشن آبی قوی و ضربات قلمو به سبک ایمپاستو در آن استفاده شده است.

باید گفت برای بیشتر هنرمندان سبک فوویسم این سبک یک پل به شمار می آمد. بدین معنی که بسیاری از هنرمندان حلقه فوویسم بعد از مدتی جذب سبکهای دیگر نقاشی شدند. مثلا در سال 1908 بسیاری از یاران حلقه فوویسم به آثار پل سزان علاقمند شدند. این هنرمندان به نظم گرایی و ساختراگرایی نقاشی های سزان تمایل پیدا کردند و در این شرایط بود که تلاطم و ساختارشکنی سبک فوویسم را کنار گذاشته و به منطق گرایی و نظم کوبیسم علاقمند شدند. براک این جنبش را ترک کرد و به همراه پیکاسو تبدیل به یکی از پایه گذاران کوبیسم شد.


یک اثر از براک در سبک کوبیسم

یک اثر از براک در سبک کوبیسم


آندره دورن پس از ترک فوویسم به طرف کوبیسم تمایل پیدا کرد. اما مدتی بعد تبدیل به یک نقاش محبوب و معروف در سبک نئوکلاسیک گشت. ماتیس در این میان تنها ماند. اما او نیز از دل این سبک به نوعی تعادل خاص دست یافت که نمی توان به طور قطع بر آن نام فوویسم نهاد. بدین معنی که او بعد از مدتی تبدیل به یک نقاش با سبکی شخصی شد.


موریس دو ولامینک جمع کنندگان سیب زمینی

موریس دو ولامینک جمع کنندگان سیب زمینی


جنبش فوویسم در بسیاری از محافل هنری با سبک اکسپرسیونیسم مقایسه شده است. هر دوی این سبکها از رنگهای بسیار قوی و ضربات بی محابای قلمو در آثار خود استفاده می کنند. هر دوی این جنبشها به نحوی وامدار حرکتهای هنری قرن نوزدهم بودند. به جرات می توان گفت که آثار ونگوگ یکی از تاثیرگذار ترین موارد در سبک فوویسم بوده است. اگر بخواهیم در مورد تفاوت سبک فوویسم و اکسپرسیونیسم صحبت کنیم می توان گفت که سبک فوویسم بیشتر بر روی جنبه های بصری و خصوصیات و نظم تصویری و رنگها تمرکز داشتند، اما سبک اکسپرسیونیسم بیشتر بر روی حالات احساسی و عاطفی اثر هنری تمرکز می کرد.

فوویسم در دوران خودش به شکل یک گروه هنری و یا یک سبک رسمی ظاهر نشد، و در عین حال تداوم و دوام زیادی نیز نداشت. همانطور که در سطر های بالا نیز مشاهده کردید هنرمندان این جنبش تنها سه نمایشگاه را برگزار کردند. شاید بتوان گفت که چند ذهن خلاق و بزرگ برای مدت زمان کوتاهی در کنار هم قرار گرفتند و تا حدی تفکرات خود را در کنار یکدیگر قرار دادند. اگر به اسامی که در این جنبش حضور دارند توجه نمایید خواهید دید که هر یک از آنها در آینده تبدیل به نامهایی بزرگ در سبکهای متفاوت در تاریخ هنر شدند. شاید نام وحشی نام بسیار مناسبی برای این جنبش هنری باشد. زیرا آنها مانند سیل ویرانگر ظاهر شدند و دست به تغییرات بزرگی در آن دوران زدند و مانند سیل نیز به همان سرعت ناپدید شدند. نام فوویسم به عنوان یک جنبش کوتاه ولی بسیار تاثیرگذار بر سبکهای آینده هنری همیشه در تاریخ هنر پایدار خواهد ماند.


یک اثر از ولامینک

یک اثر از ولامینک


ترجمه، گرد آوری و تهیه مطالب: جواد اکبر زاده



دیدار - دریچه ای به کلاسهای اخیر

نگاه مختصری به آنچه که اخیرا در کلاسهای حضوری گذشته است.
فیلمهای کوتاه از کارهای در حال انجامی که در آموزشگاه نقاشی ایکاروس و توسط هنرجویان سیاوش مهویس صورت گرفته است.

نقاشی های ما با شما سخن میگویند

اثری از هنرمند آموزشگاه لیدا سماک

اثری از هنرمند آموزشگاه میترا بهاری

اثری از هنرمند آموزشگاه فاطمه مرتضی طاهری

 

کلاسهای ایکاروس

دیـــدگـــاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

بخش‌های مورد نیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

ارسال نظرات



🎭 روز شمار هنری
امروز ۲۰۲۴/۰۳/۲۹ میلادی برابر با جمعه، ۱۰ فروردین ۱۴۰۳هجری شمسی که مصادف میباشد با سالروز تولد دورا کرینگتون، نقاش انگلیسی

دورا کرینگتون، نقاش انگلیسی

 ادامه مطلب 

©اکیداً از مراجعه حضوری از ساعت ۱۶ به بعد خودداری نمایید             کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت محفوظ و متعلق به آموزشگاه نقاشی ایکاروس میباشد - 2024-2009