رنگ اکریلیک و آموزش نقاشی با آن

نویسنده: ایکاروس، تاریخ انتشار: دوشنبه ۷ مرداد ۱۳۹۸

در این مطلب ما به آموزش تکنیک نقاشی اکریلیک خواهیم پرداخت. نقاشی اکریلیک را میتوان یکی از سریع ترین سبکهای نقاشی به شمار آورد. واضح است که دلیل این امر قابلیت زود خشک شدن رنگها در این سبک از نقاشی به دلیل استفاده از رنگ اکریلیک در کار می باشد. از طرف دیگر این نوع از نقاشی برای کار در محیط های بسته بسیار مناسب است. علت این امر بر پایه آب (Water Base) بودن این نوع رنگ است که همین امر موجب می شود که گاز و مواد سمی از این رنگ به محیط اطراف متصاعد نشود. از طرف دیگر به دلیل دارا بودن این خصوصیت استفاده از این رنگها برای آموزش کودکان مناسب تر می نماید. توجه داشته باشید که این مقاله آموزشی برای هنرجویان با سطح بسیار ابتدایی مناسب نمی باشد و شما برای استفاده کافی از این مقاله می بایست به اصول ابتدایی طراحی و رنگ شناسی آشنایی داشته باشید. برای آغاز نقاشی اکریلیک ابتدا مطمئن شوید که موارد زیر را در اختیار دارید: هفت رنگ ابتدایی اکریلیک شامل: زرد کادمیوم، قرمز نفتول، سبز فالو، آبی اولترامارین، سفید تیتانیوم، قهوه ای برنت آمبر و قهوه ای سینا. همینطور شما به ساپورت نقاشی (بوم و یا تخته جسو خوره) بعلاوه سه پایه نقاشی، قلموی مناسب، پارچه برای تمیز کردن، آب و پالت رنگ نیاز دارید.

اما در اینجا مجبوریم همان بحث قدیمی و همیشگی در مورد رنگ را به میان آوریم. انتخاب رنگ کلاس آرتیست Artsts یا استیودنت Student؟
پاسخ به این سوال نسبتا ساده است: تا جایی که استطاعت مالی شما اجازه می دهد از رنگهای با کیفیت بالاتر استفاده نمایید. رنگهای کلاس استیودنت از مقدار نسبتا زیادی فیلر (مواد حجم دهنده) برخوردار می باشند و این امر باعث پاسخ ضعیف آنها به ساخت و ساز و ترکیب با مدیوم های دیگر و رنگهای دیگر خواهد شد. این موضوع تاثیر مستقیم در نتیجه و کیفیت کار شما خواهد داشت و بعلاوه وقت بیشتری نیز برای به پایان رسیدن کار صرف خواهید کرد. شما برای شروع به رنگهای زیادی نیاز نخواهید داشت. و اصولا برای آموزش، تعداد زیاد رنگ مورد نیاز نیست ولی کیفیت رنگها به واقع نقشی کلیدی خواهد داشت. یک پالت محدود برای یک هنرجوی نقاشی اکریلیک بسیار عالی می باشد. پس برای شروع شما تعدادی رنگ محدود خریداری کرده و از ترکیب آنها با هم به رنگهای ثانویه خود خواهید رسید. رنگهایی که در بالا ذکر شد می تواند آغاز خوبی را برای شما رقم بزند. حتی شما می توانید آنها را محدودتر کرده و از رنگهای کویناکریدون کریمسون (نوعی قرمز شبیه آلیزارین)، زرد مدیوم آزو، آبی فالو و سفید تیتانیوم استفاده نمایید. توجه داشته باشید که رنگ آبی فالو از رنگ دانه های بسیار قدرتمندی تشکیل شده و به اصطلاح خیلی سریع رنگهای دیگر را خواهد خورد! بنابراین با احتیاط از این رنگها استفاده نمایید. این نوع رنگ در ابتدا بسیار مخرب به نظر می آید اما استفاده مقدار بسیار کم آن و ترکیب آن با رنگهای دیگر تاثیر دلپذیر و زیبایی در نتیجه کار خواهد داشت. اگر با این رنگ راحت نیستید میتوانید آبی اولترامارین را جایگزین آن نمایید.

توجه داشته باشید که قلم موها را در اندازه های مناسب تهیه نمایید. لازم به ذکر است که استفاده از قلموهای کوچک در جهت رنگ گذاری مناطق بزرگ، منجر به جا ماندن رد قلمو در کار شده و به کیفیت و زیبایی کار شما ضربه خواهد زد. بنابراین سخاوت به خرج داده و مقدار مناسبی قلم مو تهیه نمایید. نقاشی اکریلیک را می توان در سطوح و ساپورتهای گوناگون و متنوعی به انجام رسانید. ساپورتهایی مانند تخته چوبی، بوم و مقوا برای این کار مناسب می باشند. قبل از آغاز بکار، توصیه می گردد که سطح ساپورت را با جسوی اکریلیک بپوشانید. توجه داشته باشید که سطوحی که برای رنگ روغن زیر سازی شده اند برای اکریلیک گزینه مناسبی نمی باشند. در صورتی که برعکس این موضوع، یعنی سطوح زیرسازی شده برای اکریلیک در کار رنگ روغن مشکلی ایجاد نخواهد کرد و این امر منجر به اشتباه برخی هنرمندان می گردد. سطوح روغنی باعث نقطه نقطه شدن و در برخی مواقع لوله شدن رنگ اکریلیک شده و کار را خراب خواهد کرد. به طور کلی رنگ اکریلیک بر روی سطوحی که برای رنگ روغن در نظر گرفته شده اند، پایدار نخواهد ماند. در مورد پالت توجه داشته باشید که پالت، سطحی می باشد که شما رنگهای خود را درآن میکس می نمایید. بنابراین از یک سطح با رنگ خنثی و یا سفید، استفاده نمایید و حتما توجه داشته باشید که این سطح ضد آب باشد. توصیه می گردد دو ظرف آب مناسب تهیه نمایید. یکی برای تمیز کردن رنگها و دیگری برای قرار دادن قلموی تمیز در آن و برای آماده نگه داشتن قلم مو، برای استفاده بعدی.

برای کار رنگ اکریلیک، داشتن پارچه تمیز نکته مهمی می باشد. پارچه تمیز یک ابزار کارآمد و مفید می باشد که میتوان از تمیز کردن قلمو گرفته تا رفع اشکالات و اصلاح اشتباهات را بواسطه آن انجام داد.
در اینجا در مورد یک نکته مهم دیگر، صحبت خواهیم کرد. این موضوع مهم کیفیت متریال می باشد. کیفیت متریال های مصرفی یک نکته بسیار مهم در خلق آثار هنری بحساب میآید. خصوصا در نقاشی این امر تاثیر مستقیم بر روی نتیجه کار خواهد داشت. اما در خصوص رنگهای انتخابی همانطور که قبلا نیز گفته شد برندهای لولاستیودنت (Student Level) از لحاظ رنگ دانه در کیفیت پایینی قرار دارند. متاسفانه شما تفاوت این موضوع را تا زمانی که شروع به کار نکرده و دو نوع مختلف رنگ را مورد آزمایش قرار نداده باشید، درک نخواهید کرد. اما از سوی دیگر تجربه کردن این موضوع نیز مستلزم صرف هزینه می باشد. در بسیاری از موارد انتخاب نادرست رنگ و برند نامناسب منجر به هدر رفت هزینه و زمان خواهد شد و بدتر از آن در برخی مواقع منتهی به نا امیدی هنرجو شده و بدون اینکه بداند دلیل عدم نتیجه مناسب مربوط به انتخاب رنگ بی کیفیت می باشد اینگونه می پندارد که از توان کافی برای یادگیری نقاشی برخوردار نبوده و آنرا رها خواهد کرد.

اما نکته مهم بعدی نور مناسب در فضا برای آغاز نقاشی می باشد. به بیان دیگر زمانی که شما تمام وسایل مورد نیاز خود را تهیه کردید می بایست در صدد یافتن فضای مناسب برای شروع کار باشید. اساتید بزرگی مانند لئوناردو و بوتیچلی معمولا اتاقی با پنجره های بسیار را انتخاب میکردند. این اتاقها معمولا پنجره هایی رو به شمال داشتند که نوری ماندگار و پایدار را در تمام طول روز دارا بوده است. از طرف دیگر نور آفتاب از این جهت تا حد زیادی مستقیم بوده و در طول تابیدن کمتر تغییر شدت می دهد. بنابراین اگر تصمیم به کار با استفاده از نور طبیعی دارید سعی کنید از یک پنجره شمالی در اتاق کار خود استفاده نمایید و اگر از نور مصنوعی در کار استفاده می کنید می بایست ترکیب مناسبی از نور گرم و سرد را در فضای خود داشته باشید. توجه داشته باشید که منبع نور شما حتما بالاتر از کار قرار گیرد. به هیچ عنوان نور را از پشت به کار خود نتابانید زیرا باعث به وجود آمدن سایه های بسیار مزاحم در کار خواهد شد.

یکی دیگر از موارد مهم انتخاب سوژه مناسب برای پروژه نقاشی می باشد. چه چیز را مورد نظر دارید؟ مثلا شما در نظر دارید یک نقاشی منظره را به تصویر بکشید. در این نقاشی منظره اولویت شما چیست؟ نور؟ با استفاده از این نور چه چیزی را می خواهید نمایش دهید؟ آرامش؟ یا سرزندگی و انرژی؟ قبل از آغاز نقاشی حتما به شمای کلی کار خود و ترکیب بندی و نور پردازی آن فکر کنید. اگر مدل شما برای یک نقاشی منظره یک عکس می باشد می توانید آنرا ویرایش کنید و عواملی در آن را کم یا زیاد نمایید. توجه داشته باشید که نکات ذکر شده فقط برای نقاشی اکریلیک نیست و تقریبا در تمام پروژه های نقاشی کاربرد دارد.

حتی المقدور از موضوعات ساده برای شروع کار استفاده نمایید. توجه داشته باشید که اساسا بسیاری از اساتید بزرگ نقاشی، در اوج مهارت نیز به سراغ صحنه های بسیار پیچیده نمی روند. به بیان دیگر معنای یک نقاشی زیبا و قوی لزوما انتخاب یک صحنه پیچیده نیست. بلکه در بسیاری از مواقع یک صحنه ساده اما غنی و زیبا نیز منتج به یک اثر هنری ارزشمند خواهد شد. برای مثال یکی از دشوار ترین انواع نقاشی در هر تکنیکی نقاشی پرتره می باشد. اما موضوعات بسیار ساده تر و زیبایی نیز در دسترس می باشند. موضوعاتی از قبیل منظره، گل، ظرف میوه و...

برای شروع کار اگر در صدد خلق یک اثر رئالیستی هستید توصیه می گردد که در ابتدا طرح کار خود را بر روی ساپورت اجرا نمایید. برای تسهیل کار میتوانید پیش از طراحی یک لایه رنگ نازک را بر روی ساپورت خود کار کرده و سپس آغاز به طراحی نمایید. برخی از رنگهای قهوه ای برای این کار استفاده می کنند و برخی دیگر از یک لایه اُکر برای این هدف بهره می گیرند. این موضوع بستگی به انتخاب شما، نوع ساپورت و نقاشی انتخابی شما دارد.

همانطور که قبلا ذکر آن گذشت رنگ اکریلیک یک رنگ بر پایه آب می باشد. بنابراین برای رقیق کردن آن نیازی به محلول و مدیوم های شیمیایی نمی باشد و می توان به سهولت با آب آن را نازک و یا رقیق نمود. همینطور برای تمیز کردن قلمو نیز آب کفایت می نماید. بنابراین به دلیل حل شوندگی این رنگ در آب طبیعتا نسبت به رنگ روغن بسیار سریع تر خشک می شود. توجه داشته باشید که شما نمی توانید رنگ روغن را با رنگ اکریلیک ترکیب نمایید. موضوع بعدی اینکه آب محور بودن این رنگ بدین معنا نیست که شما پس از خشک شدن این رنگ میتوانید مجددا آنرا با آب فعال نمایید بلکه در صورت خشک شدن هر چقدر هم آب بر روی سطح خشک شده اضافه شود رنگ خشک شده فعال نخواهد شد.

همانطور که در تصویر بالا ملاحظه می نمایید در لایه ابتدایی هنرمند از رنگهایی با پایه قهوه ای استفاده کرده است. و همانطور که قبلا ذکر شد این آموزش برای یک هنرجو با سطح آموزشی بسیار ابتدایی مناسب نمی باشد. زیرا شما می بایست شناخت کافی از تنالیته، سایه روشن و ترکیب رنگها با یکدیگر را داشته باشید. در مرحله بعد شروع به رنگ گذاری با جزییات بیشتر خواهیم کرد. توصیه می شود ابتدا از روشن ترین قسمتها آغاز کرده و در ادامه با اضافه کردن رنگهای تیره تر به رنگ روشن، نقاط تیره تر را کار نمایید. در رنگ اکریلیک به دلیل ماهیت خشک شوندگی آن شما میتوانید از زیر لایه های روشن در مراحل ابتدایی کار نیز استفاده نمایید. برای سایه گذاری در کار از رنگهایی با ماهیت سرد استفاده نمایید (مانند آبی). توجه کنید که ما هرگز سایه ای به طور کامل سیاه در اثر خود و در طبیعت نخواهیم داشت.

در اینجا ذکر یک نکته خالی از لطف نیست: توجه کنید که برای رنگ سازی مقدار زیادی رنگ را با یکدیگر ترکیب ننمایید. این کار اولا در صورت نداشتن تجربه کافی باعث ساخت رنگ نادرست شده و در این صورت ممکن است که امکان اصلاح وجود نداشته و رنگ شما هدر خواهد رفت. ثانیا رنگ اکریلیک زود خشک می شود، بنابراین خارج کردن حجم زیاد رنگ از تیوب باعث خشک شدن و عدم مصرف رنگ شده و رنگ گرانقیمت شما به هدر خواهد رفت. در پایان کار نیز هر چقدر شما به جزییات کار پرداخته و طیف وسیع تری از کنتراستهای گوناگون را در کار خود اضافه نمایید نتیجه حاصل زیبا تر و رئال تر خواهد شد.

اما در اینجا سوال بسیارمهمی پیش می آید. آیا می توان با استفاده از رنگ اکریلیک پرتره ها و نقاشی های فوتورئالیستی خلق کرد؟ پاسخ به این سوال مثبت می باشد. همانطور که در رنگ روغن با استفاده از تکنیکهای سطح بالای بلندیگ ( blending) (محو کردن رنگها و ترکیب مرزها) و گلیزینگ (جای گذاری لایه های حساس و ظریف) در کار میتوان به یک کار بسیار رئالیستی و فوتو رئال رسید در نقاشی اکریلیک نیز این کار امکان پذیر می باشد. اما در تکنیک اکریلیک این کار متفاوت با تکنیک رنگ روغن است. توجه داشته باشید که به طور کلی نقاشی سبک فوتورئالیستی کاری بسیار پیچیده و از نظر آکادمیک بسیار پیشرفته می باشد. قطعا با خواندن مقاله آموزشی نمی توان به این مهارت رسید و این کار مستلزم دیدن آموزش زیر نظر اساتید مجرب و کار فراوان و تجربه بسیار در طراحی، نور شناسی، رنگ شناسی و شناخت و تجربه کردن متریال های گوناگون می باشد. اما ما در اینجا به مختصر توضیحی در مورد این تکنیک پیچیده با استفاده از رنگ اکریلیک خواهیم پرداخت. توجه داشته باشید که این تکنیک در لایه های انتهایی و بالای نقاشی مورد استفاده قرار می گیرد.

همانطور که میدانیم رنگ اکریلیک به سرعت بر روی سطح کار خشک می شود. بنابراین کار ترکیب و ساخت وساز رنگ بر روی بوم تقریبا غیر ممکن می نماید. بنابراین ما نیاز به مدیومی داریم که باعث دیر خشک شدن رنگ اکریلیک شود و برای گلیز نیز باید محلول گلیز اکریلیک را تهیه نماییم.

برای شروع کار مقداری از اولین رنگ مورد نظر خود را با یکی از این دو ماده ترکیب نمایید. برای تسهیل کار و رقیق تر شدن رنگی که ساخته اید می توانید قطره ای آب نیز به آن اضافه نمایید. فراموش نکنید که هدف شما رنگ گذاری ضخیم و پر پوشش نمی باشد. به بیان دیگر ما نمی خواهیم لایه های زیرین کار خود را نیست و نابود نماییم. بلکه در صدد ارتقای کیفیت آنها هستیم. سپس اقدام به اضافه کردن رنگ ثانویه خود به محلول رنگ اولیه نموده و با دقت آنرا ترکیب نمایید. طبیعتا وقتی رنگهای بیشتری به محلول اضافه می نمایید خاصیت خشک شوندگی محلول شما قوی تر شده و در عین حال لایه رنگی در صورت جای گذاری بر روی بوم، ضخیم خواهد بود. بنابراین مقدار بیشتری از ماده تاخیری و یا گلیز را به محلول خود اضافه نمایید تا جنسیت و حالت مورد نظر رنگ شما بدست بیاید. زمانی که کار ساخت رنگ شما به پایان برسد این احتمال که شما وسوسه شوید که رنگ بیشتری به آن اضافه نمایید وجود دارد. زیرا زمانی که ماده ساخته شده بر روی پالت قرار دارد بسیار بی جان و رقیق به نظر می آید، اما گول این موضوع را نخورید! زیرا همین ماده رقیق و بی جان زمانی که در روی لایه های زیرین رنگ قرار گیرد تاثیر بسیار عمیق و چشمگیری بر روی کار شما خواهد داشت. در اینجا به دو نکته مهم توجه نمایید: اول اینکه مقدار زیادی از ماده ساخته شده را با قلمو بر روی بوم نگذارید! زیرا این ماده بسیار روان و حالت مایع گونه داشته و احتمال شره کردن آن و آسیب رساندن به اثر شما وجود دارد. موضوع بعدی اینکه تا خشک شدن لایه اول گلیز صبر کنید و سپس لایه بعدی را جای گذاری نمایید.

توجه داشته باشید که برخی مواقع شما لایه های شفاف و شیشه ای را در اثر خود نیاز دارید. در این هنگام از مایع گلیز استفاده نمایید. اما در برخی موارد شما به لایه های مات با پوشانندگی بیشتر نیاز دارید و فقط احتیاج به بلند کردن و محو کردن مرزهای آن خواهید داشت، چیزی که در نقاشی رنگ روغن به آن ساخت وساز نیز اتلاق می گردد. در مورد دوم شما می بایست از ماده تاخیری در کار خود استفاده نمایید.

موضوع بعدی رفع اشتباه پیش آمده در کار است. اگر قسمتی از کار شما شره کرد و یا چرک شد، به حدی که اصلاح آن با رنگهای خودِ کار مقدور نبود، مقداری رنگ سفید تیتانیوم غلیظ با دقت و ظرافت بر روی محل مشکل دار قرار داده صبر نمایید تا خشک شود. سپس قسمت مورد نظر را از نو کار نمایید. و نکته آخر اینکه پس از رنگ گذاری بر روی بوم برای هر چه زیباتر شدن و واقعی تر شدن کار با یک قلموی تمیز و خشک شروع به نرم کردن لایه های رنگی خود با دقت و ظرافت بسیار نمایید.

در پایان همانطور که گفته شد تکنیک اکریلیک تکنیک سهل و ساده ای نمی باشد . برای فراگیری صحیح این تکنیک کار کردن زیر نظر یک استاد مجرب و در یک آموزشگاه مجهز و با امکانات مناسب می تواند منجر به نتیجه گیری عالی و قابل توجه شود.